Inhoud
Kruisboog sport
De historie van de kruisboog
De kruisboog (ook wel armborst, arbalest, voetboog) is in tegenstelling tot de handboog, een relatief jong wapen. De handboog is ontstaan ergens aan het eind van het stenen tijdperk. Wanneer de kruisboog uitgevonden is echter niet met 100% zekerheid te zeggen, de een zegt dat het wapen 600 jaar voor Christus, uitgevonden is, de ander zegt dat het de Assyriers, in de periode van ca 2000 tot 600 jaar voor Chr. waren die de kruisboog uitvonden. Echter er zijn twee theorieen die aannemelijk zijn: volgens de eerste theorie is het wapen in de oude Griekse beschaving ontstaan. Die ontwikkelden rond 400 jaar voor Christus een soort katapult waar rotsblokken weggeslingerd konden worden. Gaandeweg ontwikkelde dit wapen zich tot een groot op een kruisboog gelijkend wapen. Er zijn bewijzen dat de eerste exemplaren de omvang hadden van een handkruisboog.
De tweede theorie, die ook aannemelijk is, dat het een uitvinding is van de Chinezen die, ten tijde van de aanleg van de Grote Chinese muur een nauwkeurig verdedigings wapen nodig hadden. UIt oude chinese geschriften blijkt dat het wapen zo'n beetj
e 300 jaar voor
Christus met succes gebruikt werd in grensconflicten met de Mongolen.
Daarnaast vond men bij archeologische opgravingen, kruisboogonderdelen.
Met name werden bronzen trekkermechanismen (het zg. Slot) gevonden. Ook
bij opgravingen van het Terracotta leger trof met beelden aan van
kruisboogschutters . Hoe ver men eigenlijk was met een duidelijk goed
ontwikkeld wapen bewijst wel dat de Chinesen de eersten waren met
een repeterende
kruisboog. Met deze kruisboog kon men snel een
aantal pijlen (in de kruisboog wereld "Bout" genoemd) achter elkaar
"afvuren". (een vroege voorloper van de mitrailleur dus). Deze
kruisboog was handzaam en hierdoor goed draagbaar.
Zoals men ziet zijn de meningen over het ontstaanspunt van de kruisboog verschillend. Wat wel zeker is dat de kruisboog pas in de elfde eeuw na Chr. in Europa populair werd. Het zou, een nauwkeurig en efficient wapen worden, wat veel gebruikt werd als verdedigings- en jachtwapen totdat, 500 jaar later, het buskruit hier zijn intrede deed.
foto van een replica Middeleeuwse kruisboog.
Rond 1400 veranderde de vorm van de kruisboog, de kolf kreeg een schoudersteun, om beter te kunnen richten. Door deze verandering werd de kruisboog een krachtig en nauwkeurig te richten wapen. Door de korte taaie "lat" was de schootsafstand groter dan van een handboog. Nadat de boog men een knecht gespannen was, koste het weinig spierkracht om de pijl weg te schieten, je hoefde uiteindelijk alleen de pijl nog maar op te leggen en aan de trekker te trekken en de pijl schoot met een hoge snelheid en kracht weg. Hierdoor kon men zich beter concentreren op het richten en kon men zich beter schuilhouden voor de tegenstander.
Eigenlijk was dus de kruisboog het eerste scherpschutters wapen. Ook in de jacht bood dit natuurlijk voordelen.
Omdat het doordringingsvermogen, van de kruisboogpijl, veel hoger was dan de pijl van een handboog, verbood Paus Urbanus II in 1097 het gebruik van de kruisboog in conflicten tussen Christenen en Katholieken onderling, omdat hij het een onedel en Godsvijandig wapen vond.
Veertig jaar later werd ook de arbalest (een grotere variant van de
kruisboog) verboden. Hoe hypocriet de kerk was bewijst wel het feit dat
het wapentuig wel tegen ongelovigen gebruikt mocht worden!. Uit deze tijd tijd stamt ook de legende van Wilhelm Tell, een Zwitserse boer, die, op bevel van de Habsburgse landvoogd Gessler, een appel van het hoofd van zijn zoontje moest schieten.