
Inhoud

  
 

 |
Kruisboog sport
De historie van de kruisboog
De kruisboog (ook wel armborst, arbalest, voetboog) is in
tegenstelling tot de handboog, een relatief
jong wapen. De handboog is ontstaan ergens aan het eind van het stenen
tijdperk. Wanneer de kruisboog uitgevonden is echter niet met 100%
zekerheid te zeggen, de een zegt dat het wapen 600 jaar voor
Christus, uitgevonden is, de ander zegt dat het de
Assyriers, in de periode van ca 2000 tot 600 jaar voor Chr. waren
die de kruisboog uitvonden. Echter er zijn twee theorieen die
aannemelijk zijn: volgens de eerste theorie is het wapen in de
oude Griekse beschaving ontstaan. Die ontwikkelden rond 400 jaar voor
Christus een soort katapult waar rotsblokken weggeslingerd konden
worden. Gaandeweg ontwikkelde dit wapen zich tot een groot op een
kruisboog gelijkend wapen. Er zijn bewijzen dat de eerste exemplaren de omvang hadden van een handkruisboog.
De tweede theorie, die ook aannemelijk is, dat het een uitvinding
is van de Chinezen die, ten tijde van de aanleg van de Grote Chinese
muur een nauwkeurig verdedigings wapen nodig hadden. UIt
oude chinese geschriften blijkt dat het wapen zo'n beetj e 300 jaar voor
Christus met succes gebruikt werd in grensconflicten met de Mongolen.
Daarnaast vond men bij archeologische opgravingen, kruisboogonderdelen.
Met name werden bronzen trekkermechanismen (het zg. Slot) gevonden. Ook
bij opgravingen van het Terracotta leger trof met beelden aan van
kruisboogschutters . Hoe ver men eigenlijk was met een duidelijk goed
ontwikkeld wapen bewijst wel dat de Chinesen de eersten waren met
een repeterende
kruisboog. Met deze kruisboog kon men snel een
aantal pijlen (in de kruisboog wereld "Bout" genoemd) achter elkaar
"afvuren". (een vroege voorloper van de mitrailleur dus). Deze
kruisboog was handzaam en hierdoor goed draagbaar.
Zoals men ziet zijn de meningen over het ontstaanspunt van de kruisboog
verschillend. Wat wel zeker is dat de kruisboog pas in de elfde eeuw na
Chr. in Europa populair werd. Het zou, een nauwkeurig en efficient
wapen worden, wat veel gebruikt werd als verdedigings- en jachtwapen
totdat, 500 jaar later, het buskruit hier zijn intrede deed.
foto van een replica Middeleeuwse kruisboog.
Rond 1400 veranderde de vorm van de kruisboog, de kolf kreeg een schoudersteun, om beter te kunnen richten. Door deze verandering werd de kruisboog een krachtig en nauwkeurig te richten wapen. Door de
korte taaie "lat" was de schootsafstand groter dan van een handboog.
Nadat de boog men een knecht gespannen was, koste het weinig
spierkracht om de pijl weg te schieten, je hoefde uiteindelijk alleen
de pijl nog maar op te leggen en aan de trekker te trekken en de pijl
schoot met een hoge snelheid en kracht weg. Hierdoor kon men zich
beter concentreren op het richten en kon men zich beter schuilhouden
voor de tegenstander.
Eigenlijk was dus de kruisboog het eerste
scherpschutters wapen. Ook in de jacht bood dit natuurlijk
voordelen.
Omdat het doordringingsvermogen, van de kruisboogpijl, veel hoger was dan de pijl van een handboog, verbood Paus Urbanus II in
1097 het gebruik van de kruisboog in conflicten tussen Christenen en
Katholieken onderling, omdat hij het een onedel en Godsvijandig wapen
vond.
Veertig jaar later werd ook de arbalest (een grotere variant van de
kruisboog) verboden. Hoe hypocriet de kerk was bewijst wel het feit dat
het wapentuig wel tegen ongelovigen gebruikt mocht worden!. Uit
deze tijd tijd stamt ook de legende van Wilhelm Tell, een Zwitserse
boer, die, op bevel van de Habsburgse landvoogd Gessler, een appel van het hoofd van zijn zoontje moest schieten.
Kruisbogen werden op ambachtelijke manier gemaakt door kruisboogmakers,
ook wel Arbalestmeesters genoemd. Vanaf 1600 werden de kruisbogen
eigenlijk alleen nog maar in Belgie gemaakt voor en door de ( vaak nog
oude middeleeuwse) Gilden. Deze bogen leken qua vorm al veel op moderne
scherpschuttersgeweren. Vanaf die tijd, tot ver in de huidige tijd
bleven de principes van slot mechanismen en materialen gelijk. Pas
sinds de tweede wereldoorlog kwamen aluminium en kunststoffen in
gebruik bij het maken van een kruisboog.
|